Inleiding.
Deel 2 van dit blog over mijn overgrootouders begint waar deel 1 gestopt is. Dat is het jaar 1882. Aukjen en Reinder zijn in dat jaar 12 jaar getrouwd en hebben op dat moment 4 kinderen. 2 dochters en 2 zonen. Zij wonen in Tolbert.
Om te beginnen een link naar deel 1:
Reinders vader, Sake Willems Reindersma, is 75 jaar en al 17 jaar weduwnaar. Hij woont in Ureterp In een advertentie in maart 1882 wordt vermeld dat zijn stamhengst no. 9 verkocht is, dus dat de fokkers niet meer bij hem aan de duer hoeven te komen.
De oudste broer van Aukjen, Sake Sietses Reindersma zet samen met twee andere agrariërs een advertentie in de krant dat er op hun weilanden géén eieren gezocht mogen worden. Zij zijn allen boeren die in Opeinde wonen.
Een inzameling voor ‘hulpbehoevende Israëlieten in Rusland’ in 1882, Oebele Willems Reindersma, broer van Reinder uit Ureterp, is, zoals in heel veel andere gevallen op allerlei gebiedhetzelfde is, ook hierbij weer betrokken en maakt onderdeel uit van het comité Opsterland.
Een advertentie waar gesproken wordt over snterstieren en enterrieren. Van dat laatste had ik nog nooit gehoord en ben naar de betekenis van dat woord gaan zoeken. Op een website vond ik een uitleg van het woord:
“DE BENAMINGEN TIJDENS HET LEVEN VAN EEN KOE”.
Een koe wordt als kalf geboren. We vinden naast het simpele begrip kalf ook “suipkalf”. Het is zelden dat een kalf bij de moederkoe dronk. Met bijvoedering in de vorm van drinken gingen deze kalveren naar de wei, waarna ze zo ongeveer halverwege het jaar “hokkeling” werden genoemd. Als ze het jaar daarop de weide ingingen, werd er een stiertje bijgezet, waarna we ze “pinken” noemden. Bij het weiden van pinken ver van huis, op een perceel in de Deelen, huurden de boeren een pinkenteller in, in de dagen dat mijn ouders boer waren, deden de Waringa’s uit Oldeboorn dit. Als de bevruchte dieren weer thuis werden gehaald op het bedrijf aan de Hooiweg, werden ze “rier” genoemd. Sommigen noemden ze al voor het afkalven zo, anderen pas na het kalven. Een andere benaming was “enterrier”, en jonge beesten die voor de tweede keer kalfden werden doorgaans, maar niet altijd en overal, “twenterrier” genoemd. Pas daarna bij het derde kalf werd het dier koe genoemd. Men onderscheidt daarin een derde- een vierde- en vijfdekalfs koe, of een nog oudere, waarbij dan werd doorgeteld. Een koe die niet melk was en niet kalf, werd “gust” genoemd, in de Nedergerechten meestal “geld”, later ook een “vare koe”. Een vaars is hetzelfde als de al genoemde pink. Een geld rier was een tweejarig dier, dat niet bevrucht was. Het werd ook “overloper” genoemd en zo’n dier zou als vetweider bij de slager eindigen.” van: http://neitiid.nl/veeprijzen/
Begin juli 1882, een drama in de familie. Jetske Van der Meer, vijf jaar oud en oudste dochter van Mintje Reindersma, een zus van Aukje, en Wytze van der meer overlijdt als ze 5 jaar is. Drie jaar later, in 1885, wordt er opnieuw een Jetske van der Meer geboren, die gelukkig veel langer leeft.
Juli 1882 heeft de Friesche maatschappij van Landbouw en Veeteelt met als voorzitter, daar is hij weer Oebele Willems Reindersma, broer van Reinder, een deskundige uitgenodigd op het gebied van boter- en kaasbereiding. Men kan zich daar kosteloos voor aanmelden. Onder de advertentie is nog een bespreking die in de krant verscheen van deze bijeenkomst gevoegd.
Oebele Willems Reindersma zorgt er op zijn boerderij in Ureterp ook voor dat er op donderdag 1 februari 1883 door de slager een vet kalf geslacht gaat worden. Klanten kunnen zaterdag 3 februari komen om daar een stuk van te kopen, dan wordt er afgehakt.
Reinder vraagt via een advertentie een enterstier te koop. Een enterstier is een eenjarige stier.
Een nieuwe commissie wordt in het leven geroepen door de Friesche maatschappij van Landbouw, die het doelmatig gebruik van hulpmeststoffen wil gaan bevorderen. Voorzitter van deze commissie is, je zou bijna kunnen zeggen natuurlijk Oebele Willems Reindersma.
Hieronder een opsomming van een aantal straffen voor allerlei verschillende vergrijpen, die voor het gerecht zijn gekomen. Voor het ontvreemden van aardappelen uit een hoop krijgt de dief twee maanden cel!
En hieronder nóg een bericht over een diefstal. Te lezen is dat er twee schapen zijn ontvreemd bij de heer Reindersma in Ureterp. En óók dat de ijverige rijksveldwachter Holtrop de dader op het spoor is.
Tien dagen later echter. over dezelfde zaak hele ander berichten van een andere correspondent…. Er zijn helemaal geen schapen ontvreemd zegt hij en hij is zeer verbolgen over de berichten van tien dagen eerder.
Oebele Willems Reindersma, de actieve oom van Reinder heeft naast hengsten óók een springram staan. Het ‘springgeld’ is 50 cent en dat moet contant afgerekend worden.
April 1884 staat er een advertentie in de krant dat er voornaam Boereboelgoed, afkomster van Sake Sietses Reindersma, vader van Aukje, in Ureterp verkocht zal gaan worden. Op internet vond ik de volgende beschrijving van deze term:
Het boerenboelgoed was vroeger de manier om een boeren bedrijf te beëindigen. Wanneer een boer het niet meer kon bolwerken, of wanneer er geen opvolging was, werd op deze manier verkoping gehouden van de bezittingen.
Hieruit blijkt dat Aukjes vader op dat moment ging stoppen met zijn boeren bedrijf. Hij verhuisde daarna, samen met vrouw Sjoukje Wobbes Rinsema naar Marum.
Sake Willems Reindersma, vader van Reinder, gaat daarentegen nog door met boeren blijkt uit de volgende advertentie.
15 februari 1885, Sake Sietses Reindersma en Joukjes Wobbes Rinsema zijn naar Marum verhuisd overlijdt Sake Sietses in Marum.
April 1885 wordt er bij Aukjes zus, Mintje, weer een meisje geboren. Zij krijgt dezelfde voornaam als het onlangs op vijfjarige leeftijd overleden zusje, Jetske.
April 1886, Aukjes tante Antje Sietses Reindersma, zus van haar vader, getrouwd met Hendrik Kijlstra overlijdt op 69 jarige leeftijd.
Oktober 1886 wordt er weer een boerderij aangeboden, die in het bezit is van Henrik Octavius Feith, de archivaris uit de stad Groningen. De inschrijvingsbriefjes moeten wederom bij Reinder ingeleverd worden.
In het eerste deel van dit blog over Reinder en Aukje Reindersma wordt de relatie die Reinder met de familie Feith had toegelicht.
17 december 1886 wordt de laatste dochter van Aukje en Reinder geboren. Zij wordt Mintje genoemd.
In 1888 komt er nog een levenloos kind ter wereld bij Aukje en Reinder.
Oebele Willems Reindersma heeft van heel veel zaken verstand. Uit onderstaand berichtje blijkt dat hij ook geraadpleegd wordt voor het vaststellen van een onteigeningsvergoeding.
In onderstaande advertentie worden apparaten genoemd die met landbouwinnovatie te maken hebben. Ik heb gezocht naar informatie over graanzuiveraars, trieurs en sack’s ploegen, maar helaas, die zoektocht leverde heel weinig op. Oene Willems Reindersma, als voorzitter van de Friese Maatschappij van Landbouw en Veeteelt was een voorstander van de vooruitgang.
Op 6 mei 1887 overlijdt Reinders vader Sake Willems Reindersma op 80 jarige leeftijd. Hij woont in Ureterp. Sinds 1865 was hij weduwnaar van zijn vrouw Kornelia Tjibbes Hartmans.
En ook voor de bezittingen van Sake Willems Reindersma wordt een boereboelgoed gehouden.
Naast de zathe en landen worden ook schapen, lammeren, aardappels, rogge en nog heel veel andere zaken verkocht.
Niet lang na het overlijden van Sake Willems Reindersma staat er een advertentie in de krant dat Mej. W. Vuursteen, geb. de Vries zich als vroedvrouw heeft gevestigd in Ureterp. Zij bewoont het huis van Sake Willems Reindersma.
Het leven gaat natuurlijk door. September 1887 alweer een grote keuring waarbij Reinder, zoon van Sake Willems Reindersma ook in de prijzen valt.
17 september 1887 is het zover. De zathe van Sake Willems Reindersma, Reinders vader gaat op de veiling in de verkoop.
Een bericht in de krant van januari 1888: Sake Willems Reindersma is afgehaald van de lijst Kiezers van Leden van de Tweede Kamer de Staten-Generaal, de Provinciale staten en de Gemeenteraad. De reden, Sake Willems Reindersma, Reinders vader is op 5 mei 1887 in Ureterp overleden.
29 februari 1888 wordt het laatste kind van Aukje en Reinder geboren. Het is helaas een levenloos kindje.
Uit deze advertentie wordt duidelijk dat Halbe Taekema het huis van Sake Willems Reindersma heeft gekocht. Deze Halbe Taekema heeft een beer, dat is een mannelijk varken, van de heer A. Hietkamp in zijn stal ter dekking staan.
Juni 1888 worden de crediteuren van Sake Willems Reindersma opgeroepen bijeen te komen.
Het bestuur van Friesche Maatschappij van Landbouw roept leden op zich te melden indien zij Thomas-Slakkenmeel en Kaïniet willen kopen.
Thomasslakkenmeel of thomasmeel is een fosfaathoudende kunstmeststof die in de landbouw wordt gebruikt.
Kaïniet is een mineraal zout dat bestaat uit kaliumchloride en magnesiumsulfaat, en wordt gebruikt als een kunstmest.
Januari 1890 wordt Wobbe Reindersma, dat is een broer van Aukje, herbenoemd als brugwachter bij ‘de Pijp’.
Reinder Reindersma, een broer van Aukje wordt in mei 1890 tot onderwijzer in Appingedam benoemd.
Een oom van Aukje, broer van haar vader, Reinder Sietzes Reindersma, overlijdt in mei 1890. Hij was getrouwd met Anna Plantinus.
Zaterdag 11 september 16 september wordt er een ringrijderij gehouden in Tolbert. Daar is ook Wobbe Reindersma, de brugwachter met zijn kinderen bij. Zijn zoon Sake en zijn dochter Joukje krijgen de eerste premie!
September 1891 overlijdt Aukjes moeder, Joukjen Wobbes Rinsema. Haar oudste zoon Sietse Sakes Reindersma zet namens alle kinderen een advertentie in de krant.
Wobbe Sietse Reindersma, de brugwachter en broer van Aukje verkoopt zeer zware Yperen stambomen.
Maart 1892 worden er plannen gemaakt om een Coöperatieve boterfabriek op te richten. Sake Sietses Reindersma zit in de commissie.
April1892 schrijft Willem Reindersma, mijn grootvader, zich in als leerling bij de Rijks-kweekschool in de stad Groningen. Hij is dan 15 jaar.
Weer een initiatief voor een gezamenlijke activiteit, het gezamenlijk inkopen van Raapkoeken.
Oene Willems Reindersma is één van initiatiefnemers.
Wat is een raapkoek? ‘Een kleine eeuw geleden kwam de productie van meervoudig samengestelde rundveevoeders op gang. Voor die tijd voerden boeren hun koeien bij met veekoeken. Deze koeken werden verstrekt als krachtvoer; in de zomer als aanvulling op het gras en in de winter als aanvulling op het hooi. Ook nu nog voeren sommige (kleinschalige) rundveehouders hun dieren bij met veekoek in plaats van rundveebrok. Veekoek, ook wel lijnkoek, raapkoek of oliekoek genoemd, is een restproduct uit de olie-industrie. Na het persen van lijnzaad, koolzaad of raapzaad blijft er een dikke massa over, die wordt verwerkt tot brokkelige koeken. Veekoeken zijn vezelrijk en voedzaam. Er is in Nederland nog maar een machine die veekoeken maakt: die staat bij Arie Bok in Woerden.’
In onderstaand bericht uit de Nederlandse Staatscourant van 10 juni 1892 een stuk over de oprichting van de Naamloze Vennootschap: Stoom-Zuivel- en Meelfabriek. Reinder is daarbij betrokken.
De vernieuwingen voor de agrarische sector gaan gestaag door. Er komt ook een mogelijkheid om centraal Landbouwbenodigheden aan te schaffen via de Friesche maatschappij van Landbouw. Oene Willems Reindersma is daar natuurlijk óók bij betrokken. Teven Sake Sietzes Reindersma, een broer van Aukje is hierbij betrokken.
In augustus 1892 weer een artikel in de Nederlandse Staatscourant over de oprichting van de coöperatieve stoomzuivelfabriek in Opeinde, gemeente Smallingerland.
Ook in Tolbert wordt in september een Landbouwvereeniging opgericht: ‘Tolbert en omstreken’ en Reinder gaat in het bestuur van de Vereniging plaatsnemen.
21 november 1892 overlijdt Hielke Bakker, een zwager van Reinder, die getrouwd is met zijn zus Eelkjen.
In de krant ‘Recht voor Allen’ van 4 en 5 februari 1893 hierbij een klein stuk die artikelen. Het onderwerp is het recht van arbeiders om zich te verenigen:
1893 02-4en5 Recht voor allen
18 april 1893 trouwt Yntze Reindersma. Yntze is een zoon van een broer van Reinder, Tjibbe Reindersma. Tjibbe is getrouwd met Trijntje Landmeter. De echtelieden zijn beide bakker en in de huwelijksakte van hun zoon staat als beroep van Yntze ook bakker genoemd. Later wordt Yntze molenaar. Hij trouwt met Hinke Stobbe.
Mei 1893 wordt de zuivelfabriek van H.W.Gorter overgenomen door de ‘Coöperatieve Zuivelvereeinging’. Oebele Willems Reindersma, oom van Reinder, zit in het bestuur van deze Vereniging.
Wat is nagras?
(Landbouw) gras dat op een weide groeit waarvan al eerder in het jaar het hooi is geoogst
Etgroen, etgras of nagras is het tweede grasgewas dat na het maaien van het eerste opschiet.
Reinder Sietses Reindersma, broer van Aukje slaagt in mei 1893 voor zijn acte-examen Landbouwkunde.
Een advertentie in het Nieuwsblad van het Noorden van januari 1894 van de Landbouw-vereeniging uit Tolbert. Ik vroeg mij af wat ‘warkruiden’ zouden kunnen zijn. Ik vond dit stukje uit het dagblad Trouw:
Het woekerende warkruid is afhankelijk van andere planten. Warkruiden vormen een uitgebreid geslacht van parasitaire soorten, die hun zelfstandigheid ondergeschikt hebben gemaakt aan het betrekken van voedingsstoffen van andere planten. De meeste soorten hebben een paar specifieke waardplanten, die ze met hun bladerloze stengels omstrengelen en waarvan ze de voedselstroom aftappen. Waar de stengels van de parasiet de waardplant raken, dringen ze met zuigwortels diens vaatbundels binnen. Alleen de kiemplantjes kunnen een tijdje zelfstandig leven. Groot warkruid woekert op grote brandnetel en hop, maar hopwarkruid op wilgen, sleedoorn, vogelkers en braam, oeverwarkruid op wilgen, asters en bitterzoet, klein warkruid of duivelsnaaigaren het liefst op struikhei. Veel botanici beschouwen de warkruiden als een aparte familie, anderen delen ze in bij de windes.
December 1894 wordt er weer een boerderij van de heer H.O. Feith uit Groningen verkocht. De condities voor deze verkoop én de inschrijvingsbriefjes moeten bij Reinder Reindersma ingeleverd worden.
In deze advertentie vraagt Reinder een luxe Goudvos en een mak merriepaard te koop.
Mr. H.O. Feith uit Groningen doet meer bezittingen in de verkoop.
Reinder biedt de bekende dekhengst Tabor weer eens aan, maar, op zondag wordt er niet gedekt!
In de krant van 4 november 1895 wordt het huwelijk van Egbert Kijlstra met Ibeltje Reindersma via een huwelijksadvertentie aangekondigd. Waarom in de advertentie gesproken wordt over IJ.W. Reindersma is niet geheel duidelijk. IJ.W. Reindersma is op 4 januari 1867 geboren als Ibeltje Reindersma. Egbert is familie van haar en het zit als volgt in elkaar:
Ibeltje Reindersma = een dochter van Reinders Broer Willem Sakes Reindersma en zijn vrouw Geelke Hayes Haisma
Egbert Kijlstra = een zoon van Aukjes tante Antje Sietzes Reindersma en Hendrik Gerbens Kijlstra. Antje Sietzes Reindersma is een zus van de vader van Aukje, Sake Sietzes Reindersma.
Dus… Ibeltje zegt tegen de moeder van haar Hendrik, dag oudtante Antje, maar dat hoeft niet, want die is in 1886 overleden en Oudoom Hendrik Kijlstra leeft nog en is dan 77 jaar.
Hendrik zegt tegen de vader van zijn Ibeltje Oom Willem. Zijn tante Geelke, moeder van Ibeltje is ook al overleden.
Om te beginnen de geboorteakte van Ibeltje.
In de krant van 20 juni 1895 staat een verslag van een lezing die deskundige Mesdag heeft gegeven over een vergelijking tussen Stalmest, Kunstmest en Terpaarde.
De lezing wordt gehouden in Beetsterzwaag.
Op 25 september 1895 overlijdt Hendrik Octavius Feith in Tolbert, waar hij een buitenhuis bezat. Reinder heeft aangifte gedaan van zijn overlijden.
Al vrij snel worden de bezittingen van Hendrik Octavius Feith door de erven te koop aangeboden.
Op 26 december 1895 wordt er door de toneelvereeniging ‘Vredewold’ een voorstelling gegeven waarover iedereen heel enthousiast is. Tijdens de ‘nazit’ wordt iedereen blij verrast door een voordracht door W.Reindersma. Ik weet het niet zeker, maar ik denk dat dit Willem Reindersma mijn grootvader, de vader van mijn moeder, is.
Op zaterdag 8 februari 1896 voltrekt zich een groot drama in Ureterp. De boerderij en het vee van Oebele Willems Reindersma, de broer van Reinders vader, wordt in de as gelegd. In huis zijn Oebele, zijn vrouw Harmke Koopmans en zijn dochter Jantje Reindersma, een kind uit zijn tweede huwelijk met Antje Jans van der Ley.
Het huis staat in lichterlaaie en zij moeten gedrieën het vege lijf redden met achterlating van al het vee, dat zoals gezegd ook in de vlammen omkomt. De hoeve ernaast, van H.I. Rinsma vat ook vlam. Daar kunnen de mensen én het vee nog gered worden.
Veel kranten in het hele land en daarbuiten berichten over deze enorme ramp. Er wordt gespeculeerd over eventuele brandstichting en er staan gruwelijke verhalen over de illegale verkoop van het vlees van het verbrandde vee.
Deze ramp die Oebele Willems Reindersma, een man met aanzien in de boerengemeenschap van het Westerkwartier, overkomt is niet de eerste rampspoed die hem is overkomen in zijn leven.
Oebele wordt geboren in 1822 als laatste kind van Willem Reinders Reindersma en Antje Saakes Rinsma, die in 1804 getrouwd zijn.
Het eerste kind Reinder wordt geboren in 1805 en Oebele, het zevende en laatste kind , wordt op 16 februari 1822 geboren in Opsterland.
11 december 1851, Oebele is dan 29 jaar, trouwt hij met Hittje (Hiltje) Hendriks Siebenga. Zij is geboren in Knijpe op 1 juni 1823. Zij is 28 jaar als ze met Oebele trouwt.
In 1852 krijgen zij een dochter die Antje wordt genoemd. Antje leeft maar 6 dagen. Op 24 december 1852 overlijdt ook moeder Hiltje Siebenga.
Vier jaren later op 9 mei 1856 trouwt Oebele voor de tweede keer. De bruid heet Antje Jans van der Ley, zij is geboren in 1834 en is dus 22 jaar. Oebele is dan 34 jaar. In 1857 wordt hun dochter Jantje geboren. Helaas overlijdt ook Oebele’s tweede vrouw Antje óók heel snel na de geboorte van het meisje. Dat is in 1858 op 28 februari.
Weer is Oebele alleen, al heeft hij nu wèl een klein dochtertje. 14 mei 1863 trouwt Oebele voor de derde keer. Nu met Harmke Koopmans. Zij is 14 februari 1820 geboren en is dus 2 jaar ouder dan Oebele, die op dat moment 41 jaar is. Harmke is 43 jaar, Oebele en Harmke krijgen samen geen kinderen maar Harmke neemt de zorg van Jantje op zich.
Deze drie mensen zijn dus thuis als op 8 februari 1896 de grote brand in de hoeve van Oebele in Ureterp uitbreekt. Dochter Jantje is op dat moment 39 jaar.
Een jaar ná de grote brand trouwt Jantje met Klaas van Hout. Zij krijgen 3 dochters.
En dan nu weer terug naar het chronologische verhaal over Reinder en Aukje Reindersma, mijn overgrootouders.
IJntze Reindersma, zoon van Tjibbe Reindersma, broer van Reinder, zet februari 1896 zijn bakkerij te koop.
De berichtgeving over de grote brand bij Oebele Reindersma in Ureterp gaat ondertussen onverminderd door.
Er komen horrorverhalen over het verbrandde vee boven water.
18 februari 1896 zetten Oebele, Harmke en dochter Jantje een advertentie met een dankbetuiging voor alle hulp en deelneming in de krant.
En meteen de volgende dag al wordt de aankondiging gedaan dat de zathe van Oebele spoedig te huur zal worden aangeboden.
April 1896 wordt zoon Willem Reindersma (mijn grootvader) toegelaten tot de acte-examens lager onderwijs.
Mei 1896 vieren Wobbe Reindersma, broer van Aukje en Riemke Douma dat zij 25 jaar getrouwd zijn.
Zoon Willem Reindersma wordt uit 11 sollicitanten gekozen voor een betrekking van onderwijzer in Paterswolde.
Er wordt een cursus Paardenkennis aangeboden door de afdeling Beetsterzwaag van de Friesche Maatschappij voor landbouw.
Ondanks het drama dat Oebele Willems Reindersma niet lang geleden meemaakte blijft hij een nog altijd zeer betrokken bij alle agrarische zaken.
De voorbereidingen voor de oprichting van een ; liefhebberij-comedie’ zijn gestart en tijdens het aanstaande kerstfeest in 1896 zal er een voorstelling zijn. Dit alles in paterswolde en Willem Reindersma is erbij.
8 mei 1897 trouwt oudste dochter Joukjen met Roelf Siebinga. Zij trouwen in Leek en zij gaan wonen in Marum.
In het blad ‘t olde Guet’ no. 14 staat een artikel over de Haar in Marum waar dochter Joukjen en Roelf Siebinga gingen wonen na hun huwelijk.
https://www.monumenten.nl/monument/513648 beschrijving van de villa tegenover het huis van Siebinga.
14 mei 1897 trouwt Jantje Reindersma, dochter van Oebele Willems Reindersma. broer van Reinders vader, met Klaas van Hout.
Onderstaande foto vond ik op internet. Hierop staat de familie van Hout, óók bovenstaande bruidsparen. De foto komt van de website: https://www.langsdeluts.nl/index.html
Op deze website is nog allerlei ander aanvullend materiaal te vinden.
staand v.l.n.r.
Frouwkje van Hout, Klaas Tromp, Klaas van Hout, Jantje Reindersma, Brant van der Goot, Idskjen van Hout, Jan Charisius, Jacoba van Hout
zittend v.l.n.r.
Jurjen Draaijer, Geertje van Hout, Antje van Hout, Cornelis de Jong
Juli 1897 zegt Willem Reindersma zijn baan in Paterswolde op in verband met een benoeming in de stad Groningen.
Een berichtje in de krant van 11 juni 1897 over de kandidaten voor de liberale centrale kiesvereeniging. Reinder Reindersma is de secretaris van het bestuur van deze vereniging.
In het bericht van 18 november 1897 een ingezonden stuk over de vraag of er een vereniging van verbouwers van aardappelen opgericht moet worden en hoe er dan gehandeld zou moeten worden.
Ubele Reindersma, een broer van Reinder trouwt op 29 januari 1898 met Reina van der Kooi. Zij is de weduwe van Albert Hazenberg.
10 mei 1898 wordt Johannes Siebinga geboren, zoon en eerste kleinkind van Reinder en Aukje.
Over hem, hij werd later o.a. huisarts in Opeinde, heb ik een blog geschreven.
Eind december 1898 Oebele Willems Reindersma afscheid van het bestuur van de Maatschappij en trekt hij zich terug. Hij wordt tot erelid benoemd, want hij heeft heel veel voor de agrarische stand betekend.
21 juni 1899 overlijdt Oebele Willems Reindersma. Hij is kort ziek geweest en is 77 jaar als hij overlijdt.
17 juli 1899 het tweede kind van Joukjen en Roelf Siebinga, weer een zoon met de naam Reinder, wordt geboren.
Kort na het overlijden van Oebele Willems Reindersma, op 25 september 1899, wordt zijn eerste kleindochter, Anna Ubelina Harmanna, geboren.
Op 29 januari 1900 wederom een Reindersma – Kijlstra huwelijk. Sake Reindersma, zijn vader is Tjibbe Sakes Reindersma, broer van Reinder, en Jeltje Hermania Kijlstra, dochter van Antje Reindersma, die de dochter is van Reinders vader, en Anne Gerbens Kijlstra, treden in het huwelijk
Sake Reindersma, oudste zoon van Aukje en Reinder, slaagt in 1900 voor een examen aan de Landbouwschool in Groningen.
Op 2 mei 1900 vraagt de weduwe van Oebele Willems Reindersma via een advertentie in de krant om een dienstbode. Na het huwelijk van Jantje Reindersma met Klaas van Hout is zij geheel alleen komen te staan.
Sake Reindersma, een zoon van Wobbe Reindersma, broer van Aukje vestigt zich in mei 1900 als bakker in Drachten. Zo te zien aan de advertentie gaat hij een breed assortiment in zijn bakkerswinkel aanbieden!
Ook op 12 mei 1900, dus dezelfde datum als de opening van de bakkerszaak treedt Sake Reindersma in het huwelijk met Reina Wijchman.
Op 16 mei 1900 bedankt het jonggetrouwde paar iedereen voor de belangstelling voor hun huwelijk.
Op 11 juni 1900 weer een advertentie in de krant waarin allerlei prachtige en exotische bakkerswaar wordt aangeprezen om te komen kopen in de winkel in Drachten.
Een gruwelverhaal van enkele schapen die bij W. Reindersma in september 1900 in Dragster pijp zijn doodgebeten.
Natuurlijk maakt bakker Sake Reindersma, confiseur noemt hij zich in de advertentie, óók voor oudjaar en nieuwjaarsdag de heerlijkste dingen!
Januari 1901 worden er voor de erven van Mr. H.O. Feith uit Groningen weer eiken stamboomen verkocht . De eventuele kopers komen bijeen bij het huis van Reinder.
Tjibbe Sakes Reindersma vraagt eind januar1 1901 in een advertentie om een ongehuwde korenmolenaarsknecht. Dat roept vragen op, die ik niet zou kunnen beantwoorden. Voor zover ik weet heeft hij op dat moment geen huwbare dochters meer.
Bovendien vraagt Tjibbe Sakes Reindersma een paar dagen later in een advertentie om een diensmeisje, liefst beneden 18 jaar…
Nu volgen een rij advertenties van broers en zussen van Aukje en Reinder, die allemaal een zoveel jarig huwelijksfeest vieren.
En ook nog een aankondiging van een vers gesloten huwelijk. En ook nu is er sprake van een Kijlstra – Reindersma verbintenis.
Hielke Kijlstra, zoon van Egbert Kijlstra en Janke Eelkema, trouwt op 10 mei 1901 met Joukje Reindersma, een dochter van Wobbe Reindersma en Riemke Douma.
Het tweede kleinkind van Oebele Willems Reindersma is geboren in juni 1901.
Voor leden van de Friesche Maatschappij voor landbouw, afd. Beetsterzwaag wordt in juli 1901 de mogelijkheid geboden om met de stoomboot ‘Koningin Emma’ naar Grouw te varen.
Willem Reindersma, zoon van Reinder en Aukje en mijn grootvader, slaagt in augustus 1901 voor het staatsexamen dat hem toelating tot de universiteit verschaft.
Dus gaat hij nu de lagere school verwisselen met de universiteit in Groningen.
10 oktober 1901 wordt het derde kind van Joukjen en Roelf Siebinga-Reindersma geboren, Eelkjen wordt ze genoemd.
Bakker Reindersma maakt weer het lekkerste Sinterklaas snoepgoed en gebak voor het Sinterklaasfeest in 1901.
Jantje en Klaas van Hout-Reindersma zetten voor hun tante Aukje, een zus van Oebele Willems Reindersma, de vader van Jantje, een advertentie in de krant. Zij overleed op 27 september op 87 jarige leeftijd.
Mei 1904 zijn Tjibbe Sakes Reindersma, broer van Reinder en Trijntje Landmeter 35 jaar getrouwd.
Januari 1905 heeft Reinder weer een boerenknecht nodig. Deze moet weer goed met paarden overweg kunnen maar ook melkenis een vaardigheid die hij goed onder de knie moet hebben.
Uit het volgende persbericht blijkt dat molenaar Reindersma goed met zijn tijd meegaat!
Maart 1905 overlijdt Aukje van Kammen, echtgenote van Sietze Sakes Reindersma, broer van Aukje.
En niet lang na de dood van zijn vrouw Aukje van Kammen overlijdt ook Sietze Sakes Reindersma op 16 mei 1905.
Een mooi stukje in de krant van 28 juni om Sietze Sakes Reindersma te herdenken. Hij heeft veel gedaan voor de agrariërs.
24 april 1906 overlijdt Harmke Koopmans, de vrouw van Oebele Willems Reindersma.
Mei 1906, een 30 jarig huwelijksfeest voor Mintje Reindersma, zus van Aukjen en Wytze van der Meer.
21 december 1906 trouwen Willem Reindersma, zoon van Reinder en Aukje, en Lefferdina Süthoff. (mijn grootouders van moederskant).
Mei 1907 trouwt Sake Reindersma, zoon van Reinder en Aukje met Tettje Bandringa.
Verslag van een raadsvergadering in Leek in februari 1908. Reinder was erbij.
2 mei 1908 overlijdt Trijntje Landmeter, echtgenote van Tjibbe Sakes Reindersma, broer van Reinder.
Verslag van een vergadering van het hoofdbestuur van het Waterschap in het Westerkwartier in november 1908.
In 1909 wordt Willem Reindersma onder-directeur van de afdeling H.B.S van het Nederlandsch lyceum in Den Haag.
21 februari 1910 overlijdt de oudste broer van Reinder. Willem Reindersma
Nog een overlijdensadvertentie van Willem Reindersma. Deze is van zijn tweede vrouw Wietske Zetsema.
In 1910 studeert zoon Willem Reindersma af aan de universiteit Grongen en slaagt voor het doctoraal examen wis- en natuurkunde.
De weduwe van Willem Reindersma, die net overleden is, bied te huur aan een ‘Koemelkerbehuizinge’. Daar heeft zij voor zichzelf geen emplooi meer voor na de dood van haar echtgenoot.
In maart 1910 wordt het laatste kind van dochter Joukjen geboren. Het is helaas een levenloos zoontje.
Een verslag in de krant van de Landbouwfeesten in Drachten, die in Augustus 1910 gehouden worden.
4 april 1911 wordt Reinder Willem geboren, het eerste kind van Willem Reindersma en Lefferdina Süthoff. Mijn grootouders.
Verslag van een hengstenkeuring in Tolbert in augustus 1911.
September 1911 wordt aangekondigd dat alle bezittingen van Hendrik Octavius Feith in Tolbert verkocht zullen gaan worden. Dat betekent dat ook Reinder en Aukje zullen gaan verhuizen.
Aankondiging van de verkoping van de bezittingen van Hendrik Octavius Feith. De verkoping zal plaatsvinden op 20 november 1911 en wordt geleid door notaris Kingma uit Leek.
In de raadsvergadering van december 1911 wordt aangekondigd dat Reinder Reindersma als voorzitter per 1 januari 1912 zal aftreden.
Op 21 maart 1912 zal een ‘boeldag’ plaatsvinden van de bezittingen van Reinder en Aukje.
4 juni 1912 overlijdt Hielke Kijlstra, echtgenoot van Joukje Reindersma en dat is een dochter van Wobbe Reindersma, broer van Aukje.
24 oktober 1912 wordt het tweede kind van Willem Reindersma en Lefferdina Süthoff geboren. Aukje Heilken. Zij zal 35 jaar later mijn moeder worden.
Mei 1915. 45 jarig huwlijksfeest van Reinder en Aukje, mijn overgrootouders. Zij wonen dan in Marum bij hun oudste dochter Joukjen en haar echtgenoot Roelf Siebinga.
20 maart 1916 overlijdt Eelkjen Reindersma, weduwe van Hylke Bakker en zus van Reinder.
28 maart 1916, overlijdt Wobbe Reindersma, brugwachter, echtgenoot van Riemke Douma en broer van Aukje.
Twee maanden ná de dood van haar man Wobbe wordt aan Riemke Douma, zijn weduwe, een pensioen verleend.
Mei 1916, 40 jarig huwelijksfeest van Mintje Reindersma, zus van Aukje en Wytze van der Meer.
Onderstaande foto kreeg ik van mijn nicht Ger. Zij is een dochter van Reinder Reindersma, een broer van mijn moeder. Reinder en Aukje (mijn moeder), kleinkinderen van Reinder en Aukje waar deze blogs over gaan, zijn ook op de foto te vinden. Helemaal vooraan. Mijn moeder in het midden en Reinder rechts van haar.
twee foto’s met kinderen en hun echtgenoten en echtgenotes en kleinkinderen van Reinder en Aukje Reindersma, mijn overgrootouders, die te vinden zijn in het midden vanbovenstaande foto.
De foto’s zijn rond 1917 genomen.
Het huis van Reinder en Aukje toen ze in Marum woonden.
Het derde kind van Willem Reindersma en Lefferdina Süthoff, mijn grootouders, wordt 2 juli 1919 geboren.
Mei 1920, Aukje en Reinder Reindersma, mijn overgrootouders, 50 jarig huwelijksfeest.
26 september 1924 overlijdt Ubele Reindersma, broer van Reinder en echtgenoot van Reina van der Kooi.
Mei 1925 vieren Reinder en Aukje Reindersma, mijn overgrootouders, hun 55 jarig huwelijksfeest.
1925 11 juni, overlijdt Reinder Reindersma, een broer van Aukje en echtgenoot van Gepke Bonsema.
Mei 1926, 50 jarig huwelijksfeest van Mintje Reindersma, zus van Aukje en Wytze van der Meer.
15 maart 1927 overlijdt Aukje Reindersma, mijn overgrootmoeder.
Mei 1931. Mintje Reindersma, zus van Aukje en Wytze van der Meer, 55 jaar getrouwd.
6 november 1933 overlijdt Reinder Reindersma, mijn overgrootvader.
Tenslotte enige foto’s uit de tijd dat Reinder en Aukje in Marum woonden en daar regelmatig hun kinderen en kleinkinderen op bezoek kregen. Helaas kan ik in veel gevallen niet achterhalen wie er naast Reinder en Aukje precies op de foto’s staan.
Ons soort mensen 